HEREKE FABRİKA-İ HÜMAYUN-U

Topkapı Sarayı içinde 1450li yıllarda başlatılmış olan ve devletin bu yöndeki büyük destekleriyle oluşturduğu bir ar-ge sistemi, 1843 yılında yeniden kurulmuş, ve böylece dünyanın en değerli halılarını ve ipekli dokumalarını üretmiş olan Hereke Fabrika-i Hümayunu ortaya çıkmıştır.  Hereke Fabrikası kurulduğu ilk yıllardan beri Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret eden ünlü kişiler tarafından hep büyük ilgi görmüştür.  Sultan II. Abdülhamid’in dostu olan Alman Kralı II. Wilhelm’in de halıya olan merakı bilinmektedir.  Kaiser Wilhelm ve İmparatoriçe Viktoria 20 Ekim 1898’de İstanbul ziyaretinden sonra Hereke’ye gitmiş, fabrika yakınında kendileri için özel olarak yapılan köşkte kalmışlar ayrıca Almanya’dan getirdikleri yüksek kalitedeki tekstil boyalarıyla iplik, kumaş ve halılar üzerinde denemeler yaptırmışlardır.  Ziyaretleri esnasında kendilerine çok miktarda Hereke halısı verilmiş ve Avrupa saraylarında Emperyal Hereke halılarının kullanılması geleneği bu vesile ile başlamıştır.   Avrupa saraylarından ve hatta denizaşırı Beyaz Saraydan gelen yüksek talebe Hereke Fabrikası güçlükle cevap verebilmiştir.  

Üretime geçtiği 1843 yılından beri aradaki uzun zaman dilimi içinde karşı karşıya kaldığı pek çok engeli aşıp, günümüze kadar gelebilmiş olan bir fabrikadır.  Üstelik cumhuriyet döneminde de gelişerek üretimini sürdürmüş ve hedefine doğru yürümüştür.  Hereke Fabrika-i Hümayunu bugün TBMM Milli Saraylar’a bağlıdır ve Türk Sanayi tarihi mirasının en önemli kuruluşu olarak, bir “Müze Fabrika” vasfıyla işlevini sürdürmektedir.